Jak poprawnie zgłosić kryptowalutowe zyski lub straty? Kamil Sikorski, Chief Growth Officer i Country Head na Polskę w Zonda w materiale eksperckim o kwestiach podatkowych w kryptowalutach.
Jak mawia sławna maksyma, podatki są jedną z niewielu pewnych w życiu rzeczy. W Polsce do końca kwietnia włącznie należy złożyć odpowiednie formularze, dzięki którym można rozliczyć finanse za ubiegły rok kalendarzowy – dotyczy to również posiadaczy kryptowalut.
Biorąc pod uwagę rozmiar ubiegłorocznego „boomu”, w tym roku polski Urząd Skarbowy będzie adresatem wielu nowych deklaracji PIT-38. Poprawne ich wypełnienie może być jednak wyzwaniem, szczególnie dla osób, które robią to po raz pierwszy. Na co warto zwrócić uwagę? Poniżej pięć pytań, z którymi często styka się dział obsługi klienta Zondy, giełdy kryptowalutowej.
Nie sprzedawałem kryptowalut w 2021 roku. Czy powinienem zapłacić podatek?
Obowiązek podatkowy powstaje, gdy kryptowaluta jest zamieniana na jakikolwiek tradycyjny pieniądz: złotówki lub inny prawny środek płatniczy. Niezależnie od tego, czy po prostu dochodzi do wymiany na inną walutę, czy też w ten sposób podatnik dokonał płatności za towar, usługę, prawo majątkowe, czy uregulował własne zobowiązania – od każdej takiej transakcji należy odprowadzić podatek, ponieważ jest ona traktowana jako dochód. Dotyczy to również płatności kartami kryptowalutowymi wydawanymi przez niektóre instytucje płatnicze czy wypłat z bankomatów czy bitomatów.
Jeżeli kryptowaluta została wymieniona na walutę inną niż złote, podatnik musi oszacować wartość transakcji w PLN po kursie z dnia transakcji w celu określenia podatku, który powinien zapłacić. Niestety, możliwość wymieniania kryptowalut bezpośrednio na złotówki bez walut pośredniczących po drodze (np. EUR) wciąż jest ograniczona – Zonda aktualnie jest jedyną regulowaną giełdą kryptowalutową, która ją oferuje.
Warto mieć na uwadze również to, że waluty cyfrowe emitowane przez banki centralne nie są kryptowalutami w rozumieniu obowiązku podatkowego. Stablecoiny są kryptowalutami, bo nie są emitowane przez oficjalne instytucje.
Czy powinienem zgłosić do US zakup kryptowalut, nawet jeśli ich nie sprzedawałem w danym roku?
Jeśli podatnik wymieniał kryptowaluty na inne kryptowaluty, przelewał je między giełdami lub portfelami, lub po prostu trzymał je na koncie bez dysponowania nimi w jakikolwiek sposób, wciąż warto to zgłosić Urzędowi Skarbowemu w tym roku kalendarzowym. Wykazanie takich transakcji jako koszt uzyskania przychodu umożliwi uniknięcie straty na rozliczeniu w roku, w którym zdecydujemy się sprzedać kryptowalutę lub wymienić ją na pieniądz tradycyjny.
W przeciwnym bowiem razie w roku, w którym zgłosimy sprzedaż kryptowaluty, Urząd może zbadać, czy zgłaszaliśmy jej kupno. Jeśli w tym roku podatnik znajdzie się w takiej sytuacji – że zgłosił sprzedaż bez uprzedniej informacji o kupnie – najlepszym rozwiązaniem jest złożenie formularza PIT-38 za rok, w którym doszło do nabycia kryptowaluty, razem z pismem, w którym wyrazimy „czynny żal” za przeoczenie.
Jeśli w danym roku podatnik poniósł stratę, nie ma obowiązku zgłaszania tego faktu, ale w przypadku, gdy zdecyduje się na poinformowanie urzędu o niezrealizowanych zyskach, Urząd może się zwrócić z prośbą o przybliżenie działań podjętych na rynku kryptowalutowym w poprzednich latach przez podatnika. To kolejny powód, dla którego warto co roku uwzględniać transakcje z wykorzystaniem cyfrowych zasobów w deklaracji PIT-38.
Ile zapłacę podatku?
Do rozliczenia przychodów z kapitałów pieniężnych służy formularz PIT-38. Wysokość należnego podatku oblicza się odrębnie w części „E” formularza, bez łączenia ich z innymi przychodami. Stawka podatkowa za uzyskanie dochodu z kryptowalut wynosi 19 procent – to stała wartość, niezależna od wysokości dochodów, z jednym wyjątkiem: jeśli podatnik przekroczy milion złotych dochodu, od nadwyżki powyżej miliona powinien uiścić daninę solidarnościową (4 proc.).
Czy powinienem mieć jakieś dowody transakcji kryptowalutowych?
Tak. Aby ułatwić sobie rozliczenie z Urzędem Skarbowym, dobrze jest przechowywać dowody wszystkich transakcji w kryptowalutach – np. w formie historii transakcji czy e maila z potwierdzeniem transakcji. Przepisy nie definiują dokładnie, jaka powinna być forma dokumentacji – ważne jest, aby było widoczne, że nie dokonano żadnej ingerencji w nią, a więc np. zapis z systemu transakcyjnego czy dowód dokonania przelewu w formie zabezpieczonego dokumentu PDF czy zrzutu ekranu, który nie był edytowany.
Tych formalności jest bardzo dużo. Jak ułatwić sobie rozliczenie podatku i czy w ogóle warto się rozliczać?
Rzeczywiście, formalności jest sporo – a do tego giełdy kryptowalutowe nie mogą wystawiać PIT-ów, tak jak to jest np. w przypadku brokerów bankowych. W przypadku pytań zawsze można jednak zwrócić się do działu obsługi klienta podmiotu, w którym przechowujemy nasze zasoby. Tak jest na platformie Zonda – nasi pracownicy chętnie pomogą w rozwianiu wątpliwości związanych z rozliczeniami podatkowymi.
Mimo tego, zdecydowanie warto raportować transakcje z wykorzystaniem kryptowalut na bieżąco, aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji. W kontekście ubiegłorocznego wzrostu popularności cyfrowych walut, pewne jest, że w tym roku fiskus może być bardziej zainteresowany tym, czy wszyscy odprowadzają należne państwu daniny. A ma na to dużo czasu – na przedawnienie obowiązku podatkowego można liczyć dopiero po 5 latach, w praktyce 6.